Wie bier kan drinken, kan het ook maken. Zo begonnen Benjamin Wegman en Frans Meij op hun studentenkamer bier te brouwen, zonder enige ambitie. Gewoon voor de lol. Nu brouwen de Neerlandicus en de fiscalist 60.000 liter bier per jaar, in een pand waar de energie vanaf knettert. Benjamin vertelt hoe het zover is gekomen…
Dertien weken lang zetten we een Leidse ondernemer in de spotlights. Deze week: Benjamin Wegman en Frans Meij, oprichters van Brouwerij Pronck
Tekst: Vonk Tekst & Design – Foto: Fraukje Vonk Photography.
Van de keuken terug in de studiebanken
Van chef-kok naar fiscalist naar bierbrouwer; een op z’n zachtst gezegd bijzonder carrièrepad. Maar niet voor Benjamin. ‘Als klein jongetje wilde ik al chef-kok worden. Zo’n witte jas en een hoge muts, dat vond ik fantastisch. De koksopleiding was dan ook geen verrassende keuze. Ik heb jarenlang met veel plezier gewerkt bij restaurants zoals de Avonden, de Gouvernante en Allemansgeest. Maar op mijn 23e werd ik het koken zat. Ik ben nog steeds een enorme gastronoom, maar dat procesmatige kon me gestolen worden; elke avond koken voor 80 man, zes weken lang van dezelfde kaart met dezelfde vijf gerechten. Het werd tijd om verder te kijken en ik besloot fiscaal recht te gaan studeren.’
Een jongensboek waarin je elke dag een nieuwe bladzijde schrijft
Tijdens die studie leerde Benjamin Frans kennen. Als echte Minervanen dronken ze bier, heel veel bier. ‘En als je bier kan drinken, kan je het ook vast wel maken, was onze gedachte. Drie jaar lang waren we op onze studentenkamer bezig bier te brouwen. Stapje voor stapje werd ons bier steeds beter, maar voor ons stond de lol voorop, we hadden echt nul ambitie. Toen Jan Stroomer, een bevriende muzikant, ons vroeg of we ons bier wilden schenken bij zijn nieuwe albumpresentatie, zagen we daar dan ook vooral de lol van in. Daar kwamen maar liefst 200 man op af, en de reacties op ons bier waren heel enthousiast. Vervolgens zijn we toen, in november 2014, met Brouwerij Pronck begonnen. Zonder marktonderzoek en niet gehinderd door enige kennis zijn we in het diepe gesprongen. Het is gewoon een jongensboek, waarin we elke dag een nieuwe bladzijde schrijven. Geef toe: welke man wil nou geen bierbrouwerij hebben?’
Van de zusterflat naar het monumentale schakelhuis van de energiecentrale
‘We zijn begonnen bij de Culturele Creatieve Broedplaats Nieuwplaatz, eerst in de oude zustersflat aan de Rijnsburgerweg en daarna op de Ter Haarkade. Maar in september van het vorig jaar groeiden we echt uit ons jasje en zijn we verhuisd naar de Langegracht, naar het monumentale pand van het gemeentelijk energiebedrijf.’ Het pand ademt nog steeds industriële energie met z’n hoge plafonds en koperen leidingen in rood, geel en blauw. In prachtige Italiaanse ketels wordt 600 liter bier per keer gebrouwen, goed voor ongeveer 15.000 flesjes per maand ofwel 60.000 liter per jaar. ‘De Tripel en de India Pale Ale zijn de bieren die we vanaf het begin al in ons assortiment hebben, die staan het dichtstbij onze oorspronkelijke bieren. Maar inmiddels maken we tien soorten bier, plus twee seizoensbieren. Het meest bijzondere bier? De Imperial Porter, zonder twijfel. Met 11% een sterk bier, waarin je verse vanille, cacao, jeneverbessen en kardemom proeft. Heerlijk!’
The Pronck Family
Op het whiteboard in het kantoor is een tekening gekrabbeld. Onder de titel ‘The Pronck Family’ staan zeven koppoters met namen: Benjamin, Frans, Wout, Frans, Martin, Roy en Brian. ‘Die tekening, daar ben ik trots op. Het is een geintje, maar achter elk geintje zit een seintje. We werken hier met stagiaires, een vrijwilliger, een parttime kracht, een fulltime brouwer en wijzelf natuurlijk. Iedereen heeft het over ‘wij’ en ‘ons’ en dat vind ik belangrijk. Drie jaar geleden was er niks, en nu staan we met z’n allen voor Brouwerij Pronck. Dat is zo cool.’
Geen gevangene van mijn eigen ondernemerschap
‘In het begin deed iedereen alles. Maar dat werkt niet. Dat weet je natuurlijk wel, maar je hebt even tijd nodig om uit te vinden wie waar het beste gedijt. Nu is Frans volledig verantwoordelijk voor het bier: de receptuur, het brouwproces en het product. Ik doe de rest: de inkoop, de verkoop, manusje van alles, en ik probeer iedereen zo goed mogelijk te faciliteren. Wat heeft iemand nodig om zijn ideeën tot wasdom te brengen? Het laatste dat ik wil is dat iets moet omdat wij het zeggen. Natuurlijk sturen we bij als het nodig is, maar als er morgen iemand binnen komt die de dingen slimmer of beter kan doen, dan gaan we dat morgen zo doen. Het zou dwaas zijn om dat niet te doen. Ik vergelijk het met het bouwen van een huis. Ik bestel de deurposten en de ramen, maar op het moment dat het huis staat, het ecosysteem draait, moet ik ook op vakantie kunnen, moet iedereen op vakantie kunnen. Ik probeer te vermijden dat ik gevangen raak ik mijn eigen ondernemerschap en niet eens meer op vakantie kan. Natuurlijk moet je de eerste jaren gewoon simpel met je poten in de klei, maar ik probeer wel vast voor te sorteren en te zorgen dat iedereen straks zelf verantwoordelijk is voor z’n eigen stuk en dat de boel gewoon soepel draait.’
Achter élke onderneming zit een ondernemer
‘Op papier is ondernemen natuurlijk risicovol, maar het verschil is minder groot dan mensen denken. Achter elke onderneming zit een ondernemer; de vraag is alleen of je dat zelf bent. Mensen vinden ondernemen spannend, maar als je in loondienst bent, is het net zo goed spannend. Want ook dan is er een ondernemer die de onderneming drijft en de beslissingen maakt. De vraag is: wil je zélf de beslissingen maken? De stap is veel kleiner dan mensen denken. Natuurlijk ben je als ondernemer voor alles verantwoordelijk; dat geldt als het fout gaat, maar ook als het goed gaat. Ergens gaan werken waarvan je bij voorbaat weet dat je daar tot je pensioen blijft werken, dat lijkt misschien superveilig. Maar in mijn beleving kom je dan in een situatie waarbij de uitdaging nul is. Dat is echt het ergste wat me zou kunnen overkomen.’
Liever ondernemer dan een prachtige carrière als fiscalist
‘Ik hou ervan mijn verantwoordelijkheid te nemen. Het geeft me energie om ergens waarde toe te kunnen voegen. Daarom ben ik ook niet in de fiscaliteit verder gegaan. Ik vond het technisch heel gaaf en leuk, die bedrijven zijn ook echt hele mooie bedrijven waar je een prachtige carrière kan opbouwen. Maar wat ik er moeilijk aan vond was het pad: je bent drie jaar lang junior, dan ben je drie jaar medewerker, dan ga je wel of niet op voor partner. Negen jaar lang weet je al wat je gaat doen. Daar hou ik niet van. Geef mij maar die dynamiek van het ondernemerschap, dat vind ik echt prachtig.’
Italianen voor de deur
‘We zijn Pronck niet begonnen om snel rijk te worden, dan had ik beter fiscalist kunnen blijven. Maar natuurlijk geeft het heel veel voldoening om de Pronck Family uit te breiden. Alleen is het niet heel eenvoudig om de productie 123 te verdubbelen. Dus moet je creatief denken. Vanaf het begin al kregen we mensen aan de deur die in de brouwerij wilden kijken. Dat is natuurlijk te gek, maar het houdt je ook van het werk. Toen er twee Italianen voor de deur stonden die rechtstreeks van Schiphol naar ons toegekomen waren, bedachten we dat we het misschien een goed idee zou zijn om dit een beetje te gaan kanaliseren. Nu geven we elke maand een rondleiding voor kleine groepen. Voor grotere groepen kunnen we bijvoorbeeld een hele verzorgde avond of een workshop bierbrouwen regelen. We zijn geen café, geen partycentrum, maar als iemand echt iets leuks wil organiseren en het klikt, dan staan we daar zeker voor open.’
Liever de lange weg
‘Ons doel is om organisch te groeien. Daarmee kiezen we misschien voor de lange weg, maar zo blijven we dicht bij waar het allemaal mee begonnen is: zelf bier ontwikkelen, brouwen en bottelen, met aandacht en liefde. Dat jongensboek, dat is nog lang niet af.’
Zin gekregen in een Pronck-biertje? Kijk op www.brouwerijpronck.nl voor verkooppunten of meer informatie. Interesse in een bierproeverij of een workshop bierbrouwen met een groep vrienden? Mail dan naar info@brouwerijpronck.nl!
De serie “Leidse Ondernemers in Beeld” is een initiatief van Vonk Tekst & Design en Fraukje Vonk Photography. Wil jij jouw verhaal ook in beeld gebracht? Voor 225 euro* word je geportretteerd, in beeld en tekst. En daar hoef je natuurlijk geen Leienaar voor te zijn!
* Prijzen zijn exclusief 21% BTW en reiskosten buiten Leiden.
Eerder spraken wij met ondernemers Sandra Oexman van Kwispelcollege, Lieke Bodde van Results! Personal Training, Tommy Hopstaken en Jochem Haverhoek van Escaperoom Leiden en zanger, pianist, songwriter en producer Jan Stroomer en Hans Lardee, uitbater van speciaalbiercafé Meneer Jansen.
