Over dit boek
Oma vertelt… is een bijzonder persoonlijk project – het vastleggen van de oorlogsherinneringen van onze oma Jitty, die samen met haar zus Ali het bombardement op Rotterdam en de daaropvolgende oorlogsjaren overleefde.
Op 10 mei 1940 om 03.55 uur liet Adolf Hitler de invasie op Nederland inzetten. Vier dagen later volgde het vernietigende bombardement op Rotterdam – een “communicatiefoutje” met grote gevolgen: 800 doden en 78.000 daklozen. Onder die daklozen waren onze oma Jitty en haar zus Ali.
Hun verhaal, verteld met de nuchtere humor die zo kenmerkend voor hen was, heb ik in mei 2014 mogen optekenen, kort voordat de laatste van de twee zussen overleed.
“De oorlog? Dat is al zo lang geleden, daar ga ik niet meer om treuren hoor.”
— Oma Jitty
Een beeldende zoektocht
Na het vastleggen van de verhalen begon een nieuw avontuur. Samen met mijn zus Fraukje ben ik op zoek gegaan naar de plekken in Rotterdam die in de verhalen voorkwamen. Gewapend met camera, vergiet en plattegrond verkenden we een stad die door de oorlog voorgoed veranderd was.
Deze zoektocht – soms teleurstellend, vaak hilarisch, altijd bijzonder – heeft geleid tot een unieke combinatie van woorden en beelden die de herinneringen van onze oma tot leven brengen. Want ondanks de oorlog ging het gewone leven door – met momenten van angst, maar ook van liefde, vriendschap en zelfs gelach.
Uit het dankwoord
“Je vertelde bijna nooit iets over de oorlog. Af en toe kregen we een hint, bijvoorbeeld wanneer er een lawaaierig vliegtuig overkwam of wanneer er een harde vuurwerkklap klonk. Die gruwelijke oorlog, die kende ik vooral uit de geschiedenisboeken en verhalen van vreemden. […] Door ons letterlijk in jouw voetstappen te verplaatsen, realiseerden we ons des te meer hoe weinig er van het oude Rotterdam is overgebleven en wat een doodsangsten je moet hebben uitgestaan toen je tussen al die bombardementen van hot naar her vluchtte.”
— Fragment uit het dankwoord van Fraukje (“Pauk”)
Lezersreacties
⭐⭐⭐⭐⭐ “Fem en Frauk, prachtige herinnering hebben jullie gemaakt.” — Cor