Bij het woord uitvaartondernemer denken we al snel aan de sombere man in zijn zwarte kraaienpak. Met haar sprekende ogen en stralende lach doet Dees Priem, eigenaar van RouWit uitvaarbegeleiding, in niets denken aan die zwarte kraai. In haar spijkerbroek, jasje en sneakers straalt ze toegankelijkheid uit. Voel je welkom, is haar motto en het geven van gastvrijheid is onlosmakelijk onderdeel van haar zijn.
Troost en kracht in sombere tijden
Als kind had Dees niet echt een droomberoep. Politie te paard, stewardess, of misschien toch kok? Wat ze toen nog niet inzag, was dat al deze beroepen een gemene deler hadden: dienstbaarheid. Na vele – mooie en wat minder mooie – omzwervingen, ontdekte Dees uiteindelijk haar plek in de wereld: het bieden van troost en kracht in tijden die somber en donker zijn. Dees: ‘Ik begon mijn carrière in de horeca. Van grand café tot sterrenrestaurant, het maakte mij niets uit, als ik maar écht contact met de mensen had. In 2012 kwam ik als hospitality-coördinator in het bedrijfsleven terecht, bij een consultancybedrijf op de Amsterdamse Zuidas nota bene. Ik kon daar totaal mijn ei niet kwijt. Het gaat daar om snel en veel geld verdienen, maar waar het in het leven echt om draait, vind je daar niet.’
Verwarring tijdens de uitvaart
Toen kwam Dees’ schoonmoeder te overlijden, na een ziekbed van vijf maanden. ‘Ik kende haar nog maar anderhalf jaar, maar had een enorme klik met haar, en die was wederzijds. Ze vroeg mij of ik haar wilde helpen haar uitvaart te organiseren. Haar boodschap aan mij was: ‘Ik wil zo graag dat mensen met een ander gevoel die aula uitgaan dan met de gebruikelijke, zware deken van een treurig nummer. Ik wil dat de uitvaart wordt afgesloten met het nummer Happy, van Pharrell Williams.’ Ik zie nog de verwarring op de gezichten toen dat nummer werd ingezet. Tot de uitvaartbegeleider voor de kist langsliep, terwijl hij op de maat van de muziek in zijn vingers knipte. Dat simpele gebaar maakte dat iedereen begreep dat dit geen vergissing was. En inderdaad, we gingen met een compleet ander gevoel die aula uit. Natuurlijk waren we verdrietig en zouden we haar enorm gaan missen, maar de beleving was zoveel positiever. Ik voelde ineens: hier moet ik iets mee!’
Uitvaartbegeleider en mens
Dees vond een uitvaartopleiding die helemaal aansloot bij haar opvattingen: een opleiding die recht doet aan de veelomvattendheid van het beroep en die als uitgangspunt heeft dat de uitvaartbegeleider zichzelf als mens meebrengt. ‘Dat is precies wat ik doe. Ik wil niet aankomen in mijn mantelpakje om mensen te vertellen hoe ze het moeten doen. Nee, een uitvaart is het laatste dat je iemand kunt geven, ik wil dat mensen daar zoveel mogelijk hun eigen, unieke invulling aan kunnen geven. Ik ga gewoon als mezelf naar mensen toe, warm, empathisch en toch professioneel.’
De troostende werking van schoonheid
‘Eerst deed ik twee jaar ervaring op als freelancer bij twee totaal verschillende uitvaartondernemingen. Zo leerde ik wat ik wel wilde, maar vooral ook wat ik niet wilde. Toen we begin dit jaar verhuisden naar Leiderdorp, was voor mij het moment daar om als zelfstandig ondernemer verder te gaan. RouWit uitvaartbegeleiding zag het levenslicht. De naam RouWit staat voor de invulling van je eigen ideeën. Rouw is somber, zwart, en zwart kun je nooit meer een andere kleur geven. Wit is de enige kleur in het spectrum die je nog elke andere kleur kunt geven, waarmee je alle kanten op kunt. Natuurlijk is rouw verdrietig, maar als je het met eigenheid zo kunt invullen dat het helemaal past bij de persoon van wie je afscheid neemt, wordt het verdriet aangevuld met de troostende werking van schoonheid.’
Deken van vlinders
‘Ik ben een mens van symboliek, en zoek naar manieren om een uitvaart zo vorm te geven dat het echt een waardevolle en troostrijke herinnering van betekenis wordt. Zo mocht ik onlangs de uitvaart regelen van Jos, een redelijk jonge man. Jos’ eerste kleinkind bleek tijdens de zwangerschap zo ernstig ziek, dat zij nooit heeft mogen leven. Maar ze was wel zijn eerste kleinkind, een meisje! De vlinder, als boodschapper van de ziel, was dan ook altijd heel belangrijk voor Jos. Voor zijn kist regelde ik een grote, houten vlindersluiting. Maar ik zocht meer. Op een zaterdagnacht schoot ik wakker: ik zag ineens de gouden 3D-vlindertjes uit mijn kinderkamer voor me. Midden in de nacht ben ik gaan googelen. Ik vond een webshop en heb al hun vlinders opgekocht. Tijdens de uitvaart konden de mensen op eigen gelegenheid afscheid nemen bij de kist en uit een grote mand een vlinder kiezen om die als laatste groet op de kist te plakken. Uiteindelijk leek de kist onder een deken van vlinders te liggen. De vrouw van Jos schreef mij later: ‘Zowel de vlinders op de kist, als jouw ideeën om de uitvaart zo informeel mogelijk te houden, waren precies zoals Jos het gewild zou hebben. Jouw betrokkenheid heeft grote indruk op ons en de aanwezigen gemaakt.’ Je kunt maar één keer afscheid nemen van een geliefde, dan moet het ook echt above and beyond zijn. Het feit dat zij nu terugkijken op een mooi afscheid, is onderdeel van het helingsproces. Het maakt het verdriet niet minder erg, maar wel draaglijker.’
Herinneringen delen zorgen dat je het verdriet samen draagt
‘De uitbraak van het coronavirus brengt een extra uitdaging met zich mee’, weet Dees. ‘Zoals de maatregelen eerder dit jaar golden, was echt onmenselijk. Beperkte groepsgrootte, geen koffie, geen troost, geen babbeltje achteraf. Dat is nou juist zo belangrijk, om na te praten, om herinneringen te delen. Dat betekent niet dat het verdriet halveert, maar wel dat je het verdriet met elkaar draagt. Gelukkig gelden er inmiddels uitzonderingen voor uitvaarten als het gaat om het maximum aantal personen dat aanwezig mag zijn. Als ik nu mensen spreek die een groot aantal mensen willen uitnodigen, kan ik dat gelukkig voor ze regelen.’
Wensenboekje ‘Wat ik jullie nog zeggen wil…’
Praten over je eigen uitvaart is niet eenvoudig. Toch is het heel waardevol om je wensen uit te spreken. Zo blijft er meer tijd, rust en ruimte over om écht afscheid te nemen van elkaar. Om dat gesprek op gang te brengen, heb ik het wensenboekje ‘Wat ik jullie nog zeggen wil…’ geschreven. Het geeft houvast bij het invullen van de uitvaart en er staan tips en inspirerende ideeën in. Het helpt je verder kijken dan de kop koffie of de borrel in het crematorium. Wil je een boekje ontvangen? Stuur een mailtje naar info@rouwit.nl en je ontvangt kosteloos een exemplaar in de brievenbus.
Contactgegevens
RouWit uitvaartbegeleiding
Hoofdstraat 44b
2351 AL Leiderdorp
06 – 22 63 67 62
www.rouwit.nl