Fatima Akchar, Oprichter Rolmodellen Bureau

Als klein meisje al was het Fatima’s droom om haar steentje bij te dragen aan een betere wereld. Later kwam daar de droom bij dat als ondernemer te doen. Met haar Rolmodellen Bureau heeft ze deze twee idealen prachtig weten te combineren. Inmiddels is het Rolmodellen Bureau een onderneming met internationale ambities, en als het aan Fatima ligt wordt haar bedrijf de Amazon.com van de socialimpactwereld.

Tekst: Vonk Tekst & Design – Fotografie: Fraukje Vonk Photography

Fatima Akchar

Als jong meisje al dacht ik na over het grotere geheel. Mooi dat de profeten er zijn, maar waarom zouden wij als mensen niet ook iets kunnen bijdragen aan deze wereld?

Gedeeld huis

Op haar derde verhuisde Fatima van Marokko naar Den Haag. Fatima: ‘Ik weet me er weinig van te herinneren. Ja, het huis was anders dan ik gewend was. Dat je een portiek inloopt in Den Haag en dat je dan denkt: oh, we moeten nog een verdieping hoger, nog een verdieping hoger en nog een. Het was heel raar dat niet dat hele huis van ons was. In Marokko zag je dat toen nog niet, zo’n flat. Verder heb ik het niet heel bewust meegemaakt. Voor m’n oudere broers en zussen was het een grotere omschakeling. Die gingen in Marokko al naar school. Ik ging hier in Nederland pas naar school.’

Oerinstinct

Fatima wist al vroeg dat ze maatschappelijk actief en betrokken wilde zijn. ‘Waar dat vandaan komt, vragen mensen me vaak. Dat heb ik mezelf ook vaak afgevraagd. Mijn opvoeding? De cultuur? Religie? Ik denk dat het een combinatie van factoren is. Als jong meisje al dacht ik na over het grotere geheel. Mooi dat de profeten er zijn, maar waarom zouden wij als mensen niet ook iets kunnen bijdragen aan deze wereld? Ze hebben ons geleerd dat je moet bidden en naar de moskee moet gaan, maar ze hebben ons ook geleerd dat je een goede daad moet verrichten. Waarom doen we dat dan niet vaker? Dat zijn vragen die me al van jongs af aan bezighielden. Wat is mijn aandeel in het grote universum, wat kan ik doen? Ik vond het altijd al interessant hoe mensen zich bewegen en gedragen. Eigenlijk wilde ik psychologie gaan studeren. Maar ik ging van de mavo naar de havo, en HBO Psychologie was er toen nog niet in Den Haag en omgeving. Dan zou ik naar Twente moeten en dat was me net iets te ver. De keuze viel toen op de opleiding bestuurskunde en overheidsmanagement. Vanaf de eerste klas van de middelbare school zat ik al in de leerlingenraad. Dat vond ik heel interessant, om mee te vergaderen met de directeur en met mensen te praten en om activiteiten op te zetten. Met dat in gedachte ben ik die opleiding gaan doen, maar dat viel enorm tegen. Het stond zo ver van de mens af, dat ik het al na twee weken voor gezien hield. Vervolgens ging ik naar de pabo, maar daar ben ik al na twee maanden mee gestopt. Tijdens mijn eerste stage moest ik kinderen observeren die afwijkend gedrag vertoonden, positief en negatief. Dat vond ik eigenlijk veel leuker dan kinderen lesgeven en ze helpen met rekenen. Dat was dus einde pabo. Samen met een decaan ben ik gaan bekijken welke opleiding dan wel bij me zou passen. We kwamen uit bij theologie, verpleegkunde, sociaalpedagogische hulpverlening. Theologie is wel iets wat ik nog steeds heel interessant vind, maar ik heb nooit de ambitie gehad om daar m’n werk van te maken. Het werd uiteindelijk sociaalpedagogische hulpverlening aan de Haagse Hogeschool. Maar als je me nu vraagt waar die drang om maatschappelijk betrokken te zijn nou vandaan komt? Ik ben mij er altijd bewust van geweest dat ik een ziel heb, en dat ik wat ik in mijn ogen in de spiegel zag, voor een hoger doel in wilde zetten. Nu zou ik het een oerinstinct noemen, maar op mijn achtste had ik daar natuurlijk nog geen naam voor.’

Verbinden vanuit het licht van liefde en vrede

‘Ik maakte me zorgen om radicaliserende moslimjongeren en dacht: Ik moet nu iets gaan doen. Ik ken het maatschappelijk netwerk, het sociale netwerk, het politieke netwerk in Den Haag, de soenitische gemeenschap, hulpverleners. Het kwam wel heel dichtbij, mensen in mijn eigen netwerk werden óf verdacht van radicalisering of ze hadden bijvoorbeeld een kind verloren in Syrië.’ In 2014 besloot Fatima daarom United Lights op te richten, een burgerinitiatief met als doel om iedereen die ook maar iets wilde doen of zich zorgen maakte, bij elkaar te krijgen. Op 18 januari, op de wereldreligiedag, was de eerste verbindingsbijeenkomst van United Lights. Fatima: ‘Verenigen vanuit liefde en vrede stond centraal. Dat zijn immers universele thema’s die je in alle religies en levensbeschouwingen keer op keer terugziet. In een werkconferentievorm konden mensen meedenken over hoe we dichter bij elkaar kunnen komen te staan, en hoe we de stad liefdevoller en mooier kunnen maken. Zo ben ik meer bijeenkomsten gaan organiseren, en later storytellings. Ik was eigenlijk constant bezig om mensen te verbinden.’ In juni 2015 werd Fatima door de Haagse Brug, onderdeel van de Gemeente Den Haag beëdigd tot Miss Peace and Justice van de Internationale stad Den Haag van recht en vrede. De motivatie van de jury: ‘Zij houdt zich bezig met het mobiliseren van mensen. Ze bouwt eigenhandig aan een vreedzame samenleving vanuit haar project United Lights. Betrokken bij religieuze gesprekken, politiek en hulpverlening. Verbinden vanuit het licht van liefde en vrede.’

Op zoek naar een verdienmodel

Inmiddels wist bijna niemand meer dat Fatima ook hulpverlener en coach was, maar wel dat ze bezig was de wereld beter te maken. ‘Daar vond ik steeds meer mijn weg in. Als jong meisje dacht ik: ik word de eerste vrouwelijke president van Nederland, met Marokkaanse achtergrond, of ik word directeur van Unicef. Die ambities heb ik inmiddels niet meer, maar ik vond wel steeds meer voldoening in het bijeenbrengen van mensen. Dit past veel beter bij mijn roeping. Ondertussen had ikzelf nog steeds geen betaalde baan en geen inkomen. Dus ging ik op zoek naar een verdienmodel. Iets wat ik nog nooit echt had geleerd of niet eerder had gedaan. Maar al doende leert men.’

Levende bibliotheek

‘Die storytellings noemden we Living Library. Het was als het ware een levende bibliotheek met human books, waarin we mensen met een bijzonder verhaal, die anderen kunnen inspireren, een podium gaven. Zo was er een Afghaans meisje, die was gevlucht voor de Taliban. Ze moest zoveel barrières overwinnen om naar Nederland te komen. Maar uiteindelijk lukte het haar, ze kreeg een baan bij een groot bedrijf in Nederland, en heeft daar een opleiding kunnen doen. Die vrijheid die wij op 5 mei vieren, die viert zij elke dag. Maar ook het verhaal van een Nederlandse man die miljoenen had verdiend. Op een dag bedacht hij: ik word hier niet happy van. Wat heeft hij gedaan? Hij heeft zijn geld geïnvesteerd in mensen, in start-ups met een verhaal. Hij is zelfs even dakloos gaan leven. Dat vond ik zo bijzonder.’

Geld: niet belangrijk, wel nodig

‘Dat is nog steeds mijn why: ik geloof dat mensen die een beetje meer licht op aarde brengen, een podium verdienen. Het is mijn ideaal, maar organisatorisch komt daar heel veel bij kijken, het is gewoon een fulltime job. En natuurlijk, enerzijds denk ik: geld, daar moeten we het niet over hebben. Wat betekent geld nou helemaal als je een goed doel nastreeft? Maar behalve dat iedereen geld nodig heeft om te leven, heb ik inmiddels ook ontdekt dat geld essentieel is bij het nastreven van mijn doel. Jongeren spelen een grote rol. Hoe bereik je die? Via scholen. Als scholen geen geld hebben voor dat soort projecten, wordt het een lastig verhaal. Dus je bent constant aan het nadenken over hoe dan wel? Dan moet je bijvoorbeeld zorgen dat je bij overheden en instanties een wat hoger tarief rekent, zodat je daar weer je sessies bij scholen van kunt bekostigen om toch die jongeren te bereiken. Of je kijkt een spreker lief aan of hij toch niet zijn verhaal kan komen vertellen.’

Kabaal maken

United Lights evolueerde en werd uiteindelijk het Rolmodellen Bureau. ‘Ik was maatschappelijk actief en mede dankzij United Lights kwam ik allerlei mooie mensen tegen. Tegelijkertijd hoorde ik zoveel negatieve berichten in de media. Er ontstond een behoefte bij mij om een tegengeluid te bieden, om de mensen die zich positief inzetten voor onze samenleving en wereld en een voorbeeld zijn voor velen van ons, een echt groot podium te bieden, online en offline. Waarom horen we wel die negatieve verhalen? Omdat de mensen met positieve verhalen blijkbaar niet genoeg kabaal maken. Dat kabaal wilde ik gaan maken met het Rolmodellen Bureau. Bescheidenheid siert de mens, maar als we niet onze positieve daden en mooie dingen mogen benadrukken, zal het kwaad steeds weer overwinnen. In november 2017 richtte ik het Rolmodellen Bureau officieel op.’

Verschillende rolmodellen

Wie is eigenlijk hét rolmodel van Fatima? ‘Al op de middelbare school gingen mijn werkstukken over de grote rolmodellen die we allemaal kennen. Martin Luther King, Nelson Mandela. Mensen die opkwamen voor minderheidsgroepen en heel veel mensen in beweging konden krijgen, die met hun gedachtegoed mensen bewust konden maken en aan het denken konden zetten. Maar ook mijn moeder is mijn rolmodel. Totaal andere levensstijl, totaal ander gedachtengoed, totaal andere kijk op de wereld, maar gewoon vanaf nul een leven hier opbouwen. Ze werd uit Marokko hier middenin Den Haag neergezet. Ga je kinderen maar grootbrengen. Knap hoe ze dat heeft gedaan. We zijn allemaal naar school gegaan, hebben bijna allemaal een opleiding of een studie af kunnen ronden, dat heeft ze toch maar mooi voor elkaar gekregen. Zo zijn er heel veel mensen die mij inspireren. Maar mijn grootste rolmodellen, waar ik me heel veel mee identificeer, zijn toch Martin Luther King en Nelson Mandela.’

Mensen met een maatschappelijke visie en doel

‘Martin Luther King heeft gezegd: de mensen die van liefde houden, moeten zich net zo goed kunnen organiseren als mensen die zich inzetten voor oorlogen. In die zin zijn wij, mensen die mooie dingen willen teweegbrengen, niet heel goed georganiseerd. Ik kom allerlei prachtige mensen tegen, maar veel werken toch op hun eigen eilandje. Kijk hoe de politiek is georganiseerd, hoe oorlogen zijn georganiseerd en hoe goed die mensen onderlinge lijntjes hebben, dat is veel slimmer dan hoe wij het doen. Het is ook knap lastig voor elkaar te krijgen. Ik probeer die inspirerende mensen te verbinden met de wereld via mijn Rolmodellen Bureau, maar dat ging ook niet direct vanzelf. Er zijn meer bureaus waar je sprekers kunt boeken. Maar wij onderscheiden ons doordat onze sprekers stuk voor stuk mensen zijn met een sociaal maatschappelijke visie en doel. Je vindt hier niet heel snel iemand die primair commercieel is. Wil je als spreker bij mijn bureau alleen iets verkopen? Daar doen wij niet aan. Maar heb je als fotograaf een boodschap te vertellen met je foto’s? Prima!’

Hoop en toekomstperspectief bieden

‘Vanuit mijn religie heb ik geleerd niet te pronken met je goede daden. De profeet Mohammed zei: Laat je linkerhand niet weten wat je rechterhand heeft gegeven. Dat weerhoudt heel veel mensen hun verhaal te delen: vanuit religie, vanuit bescheidenheid, of vanuit angst om als arrogant te worden gezien. Het is een dun lijntje tussen het ego en iets delen met goede bedoelingen om te inspireren en te bemoedigen. Die scheidslijn kun je zelf heel zorgvuldig bewaken. Maar als je mensen door je handelen, door een verhaal te delen, kunt inspireren, dan krijg je ze in beweging. Want inspireren betekent ook mensen activeren. In positieve zin. Natuurlijk kun je ervoor kiezen om tegen oorlog en slechtheid te vechten, maar ik heb daar bewust niet voor gekozen. Ik kies ervoor het positieve te benadrukken en mensen weer hoop en toekomstperspectief te geven. Vroeger had je de religieuze instellingen die dat deden, maar die spelen tegenwoordig een veel kleinere rol. Toch zijn die waardes nog altijd zo belangrijk: naastenliefde, wie goed doet, goed ontmoet. Ik geloof daar heel stellig in, maar het hoeft van mij niet per se vanuit religieus oogpunt. Als een ander voor je zorgt, ervaar je hoe fijn dat is. Hoe makkelijk is het om dat door te geven? Als we dat een klein beetje bij elkaar kunnen aanwakkeren, dat zou al mooi zijn.’

Voeten in de klei en doen

‘Ik ben heel idealistisch. Wereldvrede, het paradijs op aarde; als je dat als streven hebt en je probeert daar naartoe te werken, stappen te maken, ben je goed op weg. Ook al lukt het je niet helemaal of maak je het zelf niet meer mee, dat maakt niet uit. Maar ik ben ook wel heel realistisch geworden, door dingen die ik zelf heb meegemaakt. Het Rolmodellen Bureau is niet voor niets een sprekers- en kennisbureau. Spreken kan iedereen, maar het gaat om de toegepaste kennis die je deelt, wat je doorgeeft en wat mensen daar praktisch mee kunnen. Het burgerinitiatief is in 2014 begonnen, januari 2015 was de eerste verbindingsbijeenkomst en vanaf toen is het heel organisch gaan groeien. Ik heb mezelf daarin ook wel de tijd gegeven. Het is niet iets dat op een gegeven moment klaar is, het is nooit af voor mijn gevoel. Ook tijdens de coronacrisis bleek weer hoe hard rolmodellen nodig zijn. Visionairs, pioniers, bewuste ondernemers, maar ook vrijwilligers die zich inzetten voor een betere samenleving en wereld. Mensen die kennis, wijsheid en kunde hebben over hoe we er samen een betere, mooiere en fijnere wereld van kunnen maken. Mensen die met hun voeten in de klei staan en bezig zijn met doen! Daarom ben ik nu bezig met een crowdfunding om het Rolmodellen Bureau om te zetten naar een online matchingsplatform om het bereik te vergroten en meer mensen – en daarmee de wereld – te bedienen met onze service. Door van het Rolmodellen Bureau een volledig geautomatiseerde en gedigitaliseerde online matchingsplatform te maken, kunnen we opschalen en de transitiebeweging versnellen. Het platform biedt ook ruimte aan evenementenlocaties die zich willen onderscheiden op het gebied van duurzaamheid, milieu en – culturele – diversiteit, of op welke manier dan ook. Als ze zich maar inzetten voor een betere wereld. Organisatoren van evenementen kunnen op de marktplaats alles vinden om van hun evenement iets bijzonders te maken, met de beste sprekers en op de beste locatie.’

Dat meisje uit Beni Bouayach in Marokko

‘Ik had gewoon nooit verwacht of durven dromen dat dat meisje uit het Marokkaanse Beni Bouayach zover zou komen. Hoe vaak ik niet heb gehoord: je droomt te groot, dat kan je allemaal niet, waarom zoek je niet gewoon een vaste baan? Ook m’n vader heeft het weleens tegen me gezegd: denk je echt dat je de hele wereld kan veranderen? Nou, misschien niet de hele wereld, maar als ik de wereld van één persoon kan veranderen, heb ik al mijn doel bereikt.’

Steentje bijdragen?

Het totale bedrag dat nodig is om de online matchingsplatform in de eerste fase neer te zetten bedraagt €50.000. Wil je meer weten of een donatie doen? Check dan deze pagina.

Geplaatst in Wereldverbeteraars.

Eén reactie

  1. Pingback: "Wereldverbeteraar" Volk Tekst & Design - Fatima Akchar

Geef een reactie

Het e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *